Opvallend veel cliënten die bij mij in de praktijk komen met een burn-out vertellen mij tijdens het traject dat de werkgever weinig tot niets verandert aan het werk. Burn-out wordt door hun werkgever gezien als een incident. Bij mijn cliënten leidt dit tot wanhoop, verdriet en gevoelens van machteloosheid. Als een scheiding, ziekte van een familielid of andere privékwestie dan ook nog eens op de achtergrond meespeelt, is dat voor hun werkgever de bevestiging dat de burn-out niet werkgerelateerd is.

Dit is een ernstige misvatting! De privékwestie is vaak de-druppel-die-de-emmer-doet-overlopen, maar de oorzaak van een burn-out ligt toch op de werkvloer. Zoek daar dan ook de oplossing.

Investeer in de 4 A’s
De vier zogenaamde A’s zijn bepalend voor iemands gevoel van onvrede en welzijn. Het gaat hierbij om:  

1. Arbeidsinhoud
2. Arbeidsverhoudingen
3. Arbeidsomstandigheden en/ of
4. Arbeidsvoorwaarden

Zijn één of meerdere van deze A's niet op orde, dan kan het gevolg zijn dat de basisbehoeften van de medewerker niet ingevuld worden. Dit kan vervolgens de veroorzaker zijn van stress of erger nog een burn-out. Ieder mens heeft namelijk behoefte aan:

•      Veiligheid
•      Waardering
•      Verbondenheid
•      Autonomie
•      spontaniteit en
•      grenzen accepteren

Worden deze universele basisbehoeften van de medewerker niet vervuld, dan kan dat van invloed zijn op hoe iemand zich voelt. Ga maar eens na:  

• Iemand moet op zijn werk veiligheidsschoenen en/of een veiligheidsbril dragen. Deze zijn kapot, maar van zijn baas krijg hij geen nieuwe spullen. Hij voelt zich hierdoor niet veilig. 
• Iemand heeft heel veel tijd, energie en uren gestoken in een belangrijk project. Het project is een groot succes, maar zijn baas rept er met geen woord over, bedankt hem niet en complimenteert hem niet met het behaalde succes. De medewerker voelt zich niet gewaardeerd.
• De baas bepaalt alles, naar de inbreng van de medewerker wordt niet geluisterd en meer nog de medewerker mag weinig zelf beslissen. De autonomie ontbreekt en de spontaniteit van de medewerker om mee te denken ebt langzaam weg.

Door te investeren in de 4 A’s (en daarmee in de basisbehoeften van de medewerker) is de kans groter dat een burn-out voorkomen kan worden of nogmaals optreedt. Ik snap dat dit soms lastig is voor een werkgever. Het is namelijk niet altijd makkelijk om de werkinhoud of de arbeidsomstandigheden aan te passen. De andere kant is dat deze investering zich loont. Zieke medewerkers kosten immers geld. Gezonde en tevreden medewerkers presteren beter.

Een paar tips

• Als een van je medewerkers een burn-out heeft, praat dan tijdens de re-integratie met je medewerker over de 4 A’s. Zoek naar het probleem en maak daar afspraken over. Denk aan: het aanpassen van iemands takenpakket; oog hebben voor drukte bij ziekte van collega’s of gevaarlijke/onprettige situaties oplossen
• Investeer in vroegsignalering. Help uitval te voorkomen door medewerkers te informeren over: wat is burn-out? Hoe herken je de klachten? Wat zijn de 4 A’s? Etc. Doe dat door workshops, filmpjes, etc. Geef medewerkers ook de mogelijkheid erover te praten met de manager en/of HR om de oorzaken aan te pakken.
• En belangrijk: sta als organisatie open voor de inbreng van de betreffende medewerker. Investeer als werkgever in het algemeen in tevredenheid, welzijn en gezondheid:
  • betrek medewerkers in besluitvormingsprocessen;
  • geef ze ruimte om zelfstandig te handelen;
  • let op te veel overwerk;
  • heb de formatie op orde;
  • zorg voor een passende beloning;
  • voorkom onveilige situaties;
  • zorg voor een cultuur van samenwerking en openheid;
  • benoem een vertrouwenspersoon, etc.

En tegen de medewerker zou ik willen zeggen…..je kunt altijd zelf nog keuzes maken: ‘nee’ zeggen tegen je baas, een andere baan zoeken of voor jezelf beginnen.