De psychologie van leiderschap

Of leiderschap nu aangeboren is of niet, de vraag blijft welke persoonlijkheidskenmerken er bij leiderschap toe doen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat de volgende eigenschappen een rol spelen:

  • intelligentie;
  • prestatiemotivatie;
  • zelfvertrouwen;
  • verantwoordelijkheidsgevoel;
  • dominantie en;
  • sociabiliteit.

Misschien gaat leiderschap wel om het vervullen van specifieke psychologische behoeften van de groep. Het karakter van de leider moet passen bij die behoeften om er op in te kunnen spelen. Uit het onderzoek dat businessconsultant Jim Collins beschreef in zijn boek Good to Great blijkt bijvoorbeeld dat bescheiden leiderschap goed werkt. In Collins’ studie ging het over grote gearriveerde bedrijven. Daar werkte het. Over hoe het in andere omstandigheden en bij andere bedrijven zou uitpakken zegt dat eigenlijk niets. De dominante sir Winston Churchill was de ideale leider om Groot-Brittannië door de Tweede Wereldoorlog te loodsen maar na de oorlog hadden de Engelsen al snel genoeg van hem. Er was behoefte aan meer vrijheid. Churchills leiderschapsstijl paste daar niet bij. Mark Ruttens pragmatisme, vriendelijkheid en bereidheid tot samenwerking lijken prima karaktereigenschappen te zijn om als secretaris-generaal in deze onrustige tijd de kikkers in de NAVO-kruiwagen te houden.

Onze organisaties zijn gebouwd op individuele vrijheid, groei en winstmaximalisatie. Maar dit neoliberale mensbeeld loopt op zijn laatste benen. 20% van de werknemers kampt met burn-outklachten. Onze planeet raakt uitgeput. De ongelijkheid neemt toe. De economie groeit maar 2,7 miljoen Nederlandse huishoudens komen moeilijk rond. Blijven groeien leidt kennelijk niet tot meer geluk. Is de homo-economicus nog wel het passende mensbeeld voor jouw organisatiefilosofie? Of zijn er andere verhalen en mensbeelden waarop jij jouw organisatie kan bouwen? Misschien kijk je met een schuin oog naar organisaties zoals Mondragon Corporation of Semco. Zij investeren in de sociale mens en hanteren een positief mensbeeld. Die keuzes inspireren, en financieel doen ze het ook goed. 

De leider in deze tussentijd is zo vooral een stille kracht. Hij begrijpt dat medewerkers behoeften hebben aan een leider die hen beschermt, hen richting geeft, hun angst en onzekerheid serieus neemt en hen tegelijk uitdaagt om het onbekende van deze tijd te omarmen en creatief te zijn. Hij investeert eerst en vooral in de 'wij-natuur' en creëert zo een veilige omgeving, hij verbindt en hij bewaakt de grenzen. Daarbinnen is ruimte voor de 'ik-natuur'. De leider in de tussentijd werkt daarom met de psychologie achter de mens.

Hij maakt het mogelijk om samen de organisatie van morgen uit te vinden!

Meer dan 84 kandidaten gingen u tussen 2020 en nu voor. 

Ben je ook op zoek naar hoe je:

  • De organisatie van morgen uitvindt en wat daarvoor nodig is?
  • Jouw (onbewuste) niet-functionele gedragspatronen kunt doorbreken?
  • Kunt zorgen voor psychologische veiligheid in je organisatie of team?
  • Het beste uit je team kunt halen?
  • Leiding kunt geven aan innovatie en verandering?
  • Het beste kunt omgaan met druk van stakeholders zoals toezichthouders, aandeelhouders of het bestuur?

Kies dan voor schemacoaching voor managers in 16 sessies. Een unieke en psychologisch onderbouwde methode. Oude patronen doorbreken en als leider bereiken wat je wilt met behulp van wetenschappelijke bewezen technieken. Een andere kijk op leiderschap!

Enkele quotes:

"Doordat Leon met mij mijn eigen kwetsbare kant en copingstijl in beeld bracht, ga ik nu anders met mijn medewerkers om (Directeur MKB-bedrijf met meer dan 1000 medewerkers)."

"Ik leerde weer, door de oefeningen die Leon in zijn sessies gebruikte, om mijn gevoelens waar te nemen in mijn lichaam. Door ze niet weg te drukken maar toe te laten, kan ik nu ander gedrag vertonen dan vroeger (bestuurder gemeente)."

"Door een beter inzicht in de voor mij belangrijke levensdomeinen, mijn waarden en mijn angsten te kennen, wist ik mijn leven en loopbaan opnieuw richting te geven (zorgbestuurder)."

Neem contact op

Ons brein is al miljoenen jaren verslaafd aan veiligheid, verbondenheid, waardering, autonomie, zelfexpressie en kunnen omgaan met grenzen. Succesvolle leiders voorzien in deze zes basisbehoeften en integreren zo diverse leiderschapsstijlen en karaktereigenschappen. De gevoelens van tevredenheid en welbevinden nemen daardoor toe bij medewerkers. Leiderschapsstijlen en managementtheorieën zijn slechts de vernislaag over ons brein dat geprogrammeerd is om als groep te overleven. Door te investeren in deze basisbehoeften ontstaat een organisatiecultuur die mens-, resultaatgericht, innovatief en op beheer gericht is. Dit leidt tot tevreden medewerkers, meer innovatie, minder ziekteverzuim, minder stress, meer betrokkenheid, goede prestaties en medewerkers die meer voor elkaar over hebben. 

Meer zelfkennis opdoen als leider? Zie ook ons leiderschapsassessment