Gepubliceerd op 29-09-2017
Toezichthouders zijn in de praktijk nog vooral gericht op kwantitatief toezicht zoals toezien op rendement en liquiditeit. Dit geeft wel een algemeen beeld van de organisatie maar zegt nog niets over de concrete kwaliteit van de zorg en het maatschappelijke succes van de organisatie. Zo constateerde de commissie Lemstra (2012) dat de RvT bij de uitbraak van de Klebsiella Oxa-48-bacterie te veel op afstand stond, het probleem onderschatte, niet goed op de hoogte was van de situatie en vooral bezig was met landelijke ranglijstjes. Dit incident leidde tot dodelijke slachtoffers. Ook bij Philadelphia was er sprake van onvoldoende toezicht, hetgeen leidde tot enorme verliezen (Halsema, 2013). Bij Meavita (Tinnemans, 2013) volgde een faillissement na de fusie. De RvT hanteerde geen procedure bij het aantrekken van de nieuwe bestuurders; dit mede in het licht van de zware fusietaken. Dit zijn serieuze voorbeelden dat de manier van toezicht houden er kennelijk toe doet.
Wat is de taak van een toezichthouder?
Een raad van toezicht of raad van commissarissen zou naar mijn idee aandacht moeten hebben voor:
- De realisatie van de doelstellingen van de organisatie (missie, visie, performance).
- De strategie, besturing en inrichting van de organisatie.
- De kwaliteit van de bestuurders en topmanagers
- De opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen.
- De financiële verslaglegging en de naleving van wet- en regelgeving.
- De invulling van de maatschappelijke verantwoordelijkheid door de organisatie.
Meer balans kwantitatief en kwalitatief toezicht kan helpen
Het is nodig meer balans tussen kwantitatief en kwalitatief toezicht te krijgen omwille van de professionele kwaliteit van de dienstverlening, de relatie met de cliënt en de kwaliteit van de organisatie. Bij meetbare instrumenten voor intern toezicht kan gedacht worden aan:
- Indicatoren.
- Systeem en regelcheck.
- Kwaliteitsevaluaties, accreditaties en keurmerken.
- Kritische succesfactoren.
Instrumenten om toezicht te houden op de merkbare kwaliteit zijn:
- Verhalen in de boardroom.
- Spiegelgesprekken.
- De Mystery Guest.
- Bestuurlijke dilemma’s omtrent kwaliteit.
- De miniatuur.
- De belanghoudersdag.
- De aanspreekbare toezichthouder.
Niet alles hoeft natuurlijk, maar een toezichthouder kan in zijn jaarplan een aantal instrumenten kiezen omwille van het verkrijgen van deze broodnodige balans.
Verder praten over dit onderwerp? Benieuwd hoe nu verder? Neem contact op met Leon Schaepkens (+31) 06-10891899 of neem contact met ons op.
