Angst, onmacht, afwijzing, schuld of minderwaardigheid sturen ons werkgedrag
Een voorbeeld. Manager X is een vriendelijke man met visie, die samenwerkt, regelmatig communiceert met zijn medewerkers en stuurt op de uitvoering van de visie. Echter, door tegenvallende bedrijfsresultaten neemt de stress toe in de organisatie en lijkt ook manager X te veranderen. Hij is opeens dominant, directief, veegt oplossingen van medewerkers van tafel, is niet meer aanspreekbaar voor zijn medewerkers en is afstandelijk. Wat is met hem gebeurd?
Het is waarschijnlijk dat manager X zichzelf wil beschermen tegen gevoelens van angst, afwijzing, schuld, minderwaardigheid en/of onmacht. Hij zet hiervoor zijn afweermechanismen in zoals hierboven beschreven. Afweermechanismen zijn in 2 groepen in te delen. De eerste groep berust op verdringing. Ingezet kan dan o.a.. worden: letterlijk verdringing (gevoelens wegstoppen), het tegendeel doen, rationalisatie (het isoleren van je gevoelens) en verschuiving (je frustratie botvieren op iemand anders). De tweede groep gaat over projectie. Ingezet kan dan worden: projectie (het buiten jezelf leggen), devaluatie (anderen met minachting behandelen), omnipotentie (jezelf op een voetstuk plaatsen) en loochening (het tegendeel beweren ondanks alles wat op het tegendeel wijst).
Het vervelende is dat de manager in het hierboven beschreven voorbeeld door (onbewust) zijn afweermechanismen in te schakelen zakelijk minder kans heeft op succes en/of ongelukkig is. Zijn medewerkers keren zich immers van hem af. De paradox is dat juist wanneer hij de gevoelens van angst, of afwijzing, etc. ervaart hij gebruik zou moeten maken van zijn talenten. Dat voelt niet alleen beter, maar ook de kans op zakelijk succes is groter.
Als medewerker kun je deze leidinggevende helpen door begrip te tonen, hulp aan te bieden, niet de inhoud te bespreken maar hem juist te vragen naar zijn gevoelens, proberen een bijdrage te leveren om de stress te verminderen en/of hem te wijzen op zijn talenten.
Beter is het natuurlijk wanneer deze leidinggevende zelfinzicht heeft; dus zijn talenten, valkuilen, afweermechanismen en diepste drijfveren kent. Dan kan hij immers kiezen welk gedrag (zijn talent of juist zijn afweermechanismen) hij inzet. Maar dat geldt natuurlijk voor iedere medewerker!
Een goed gesprek en inzicht in jou leidinggevende kwaliteiten of dat van je mensen kan hierbij helpen. Neem daarvoor Contact met ons op.
